Top 10 grootste risico's
Belangrijkste risico's gemeente Maassluis
Om de risico's van Gemeente Maassluis in kaart te brengen is een risicoprofiel opgesteld. Dit risicoprofiel is tot stand gekomen met behulp van een informatiesysteem waarmee risico's systematisch in kaart worden vastgelegd en beoordeeld.
In het onderstaande overzicht worden de tien risico's gepresenteerd die de grootste invloed hebben op de berekening van de benodigde weerstandscapaciteit. Belangrijk is om te weten dat het risicoprofiel een momentopname is. Via de planning- en control documenten, waaronder bij de bestuursrapportage en jaarstukken, wordt gerapporteerd over de wijzigingen. Onder de tabel volgen nog de beheersmaatregelen.
Positie | Beleidsterrein / | Invloed | Positie t.o.v. | |
---|---|---|---|---|
2022 | project | Risico | Begr '21 | |
1 | Wmo | Verlagen van het abonnementstarief heeft een aanzuigende werking op de aanvragen van de voorzieningen huishoudelijke hulp | 5% | - |
2 | Projecten | Vernieuwingen in projecten | 4% | N |
3 | Gemeentefonds | Lagere uitkering gemeentefonds door herverdeling gemeentefonds | 4% | -1 |
4 | Bedrijfsvoering | Het gemeentehuis voldoet niet geheel meer aan de eisen en moet mogelijk vervangen of gerenoveerd worden | 4% | +2 |
5 | Gemeentefonds | Negatieve afwijkingen gemeentefonds | 4% | +2 |
6 | Corona | Faillissement/surseance maatschappelijke instellingen (bijv. sport of culturele sector) | 3% | +3 |
7 | Jeugdhulp | Groei van volume in aantallen jeugdigen o.a. door toepassing woonplaatsbeginsel (jeugdzorg) | 3% | -4 |
8 | Woningbouw | Tegenvallende groei inwoners als gevolg van stagnerende bouwvolumes | 3% | N |
9 | Algemene middelen | Ombuigingen in de meerjarenbegroting worden (deels) niet gerealiseerd | 3% | -1 |
10 | Projecten | Renterisico door vertraging projecten | 3% | - |
+= gestegen, - = gedaald, N = nieuw in top 10, - = ongewijzigd |
Maatregelen grootste risico's
Hieronder worden de belangrijkste beheersmaatregelen voor de risico's uit de top 10 beschreven. Hiermee proberen we te voorkomen dat risico’s werkelijkheid worden of om de financiële gevolgen te beperken.
De uitgaven voor de Wmo-maatwerkvoorzieningen lopen op
We zien een aantal mogelijke maatregelen die dit risico kunnen verlagen. Voor een deel zijn we wel afhankelijk van besluitvorming in MVS-verband, taakstellingen en in de praktijk blijken er veel wettelijke beperkingen te zijn. Maatregelen worden gevonden door het beperken van gebruik van huishoudelijke hulp, de regiotaxi en beperken of afschaffen meerkostenregeling.
De totaal te behalen ombuiging is groot en zal zeker niet zonder voelbare effecten worden gerealiseerd.
Vernieuwingen in projecten
Hier moet samen worden opgetrokken met de woningcorporatie en projectontwikkelaars waarbij financiële consequenties worden beperkt zonder de gezamenlijke (maatschappelijk) opgaven uit het oog te verliezen. Verder wordt er een beroep gedaan op subsidies, zoals de rijkssubsidie woningbouwimpuls. Op dit moment is nog niet bekend in welke mate deze aanvragen zullen worden toegekend.
Herverdeling en negatieve afwijkingen gemeentefonds
Als kleinere gemeente hebben wij weinig directe invloed op de uitwerking van het gemeentefonds. Bij onderwerpen die voor Maassluis van belang zijn, trekken wij actief op met andere gemeenten en nemen we gezamenlijk initiatief richting de fondsbeheerders.
Gemeentehuis
Een aantal gemeentelijke gebouwen is onderzocht op bestendige bruikbaarheid. In 2021 wordt een aantal noodzakelijke investeringen in het stadhuis aangebracht om het gebouw te revitaliseren en duurzaam te kunnen gebruiken.
Er is een stuurgroep actief die dit heeft opgepakt.
Corona
De directe en indirecte gevolgen van de coronacrisis voor inwoners, ondernemers, maatschappelijke instellingen en gemeenten eindigen niet als er grootschalig gevaccineerd is. De ernst van de economische gevolgen lijken vooralsnog mee te vallen. Desalniettemin verwachten wij de komende jaren nog nadelige effecten waarvoor we aan de lat staan. Voor wat betreft de urgente gevallen is het Corona noodfonds ingesteld.
Oplopende kosten Jeugd
Op het terrein van jeugdhulp spelen veel ontwikkelingen. Landelijk is er veel discussie over de jeugdwet en het budget dat hiervoor structureel beschikbaar moet worden gesteld. De afgelopen jaren lagen de uitgaven van de gemeente voor jeugdhulp, net als in veel andere gemeenten, hoger dan de begrote bedragen. De verwachting is dat met de implementatie van het MVS Jeugdmodel de kwaliteit van de geboden hulp verbetert, de transformatie mogelijk wordt en de uitgaven beheersbaar worden. Op dit moment is dit nog niet financieel te vertalen. Na gunning van de opdracht (eerste kwartaal 2022) weten wij welke inverdieneffecten de aanbieder verwacht te kunnen realiseren.
Daarnaast voorzien wij tijdelijk extra kosten om de beoogde ontwikkelingen mogelijk te maken en de oude situatie af te ronden. Deze kosten zullen in 2023/2024 bestaan. Hierbij doelen wij op de afrekening vlaktaks (over 2021 en 2022), afbouwkosten MVS-deel uitvoeringsorganisatie GRJR, en bijvoorbeeld eenmalige investeringskosten consortium.
Voor de periode t/m 2026 is een taakstelling van € 500.000 op jeugdhulp ingeboekt. Hiervan is € 300.000 opgenomen als taakstelling in onze gemeentebegroting en € 200.000 als onderdeel van de begroting van de GRJR. Deze ambitie kan mogelijk pas iets later in de tijd gerealiseerd worden. De reserve kan ingezet worden om deze voorziene verschillen tussen de boekjaren ten aanzien van de taakstellingen, investeringen en de gerealiseerde inverdieneffecten te salderen.
Vanaf begrotingsjaar 2021 wordt de reserve jeugd ingezet om de vlaktaks te bekostigen, de verplichting vanuit 2019 en 2021 is € 722.000.
Voor de eenmalige kosten in 2022 van de voorbereiding van het MVS Jeugdmodel is een bedrag van € 200.000 meegenomen in de Kadernota.
Woningbouw
Wij zijn samen met de ontwikkelaars volop bezig om de woningbouw op gang te houden en nieuwe projecten te initiëren. Hiertoe is onder andere een programmamanager aangesteld.
Ombuigingen worden (deels) niet gerealiseerd
Voor elke ombuiging heeft de organisatie een eigenaar benoemd die verantwoordelijk voor de realisatie van de betreffende taakstelling. De voortgang wordt periodiek gemonitord. Alle taakstellingen zijn onder handen, maar het is voor een aantal onzeker of deze tijdig kunnen worden gerealiseerd.
Renterisico projecten
Hogere rentelasten worden met name veroorzaakt door projectopbrengsten die later worden gerealiseerd dan gepland. Een goede acquisitie, een effectieve samenwerking met ontwikkelaars en snelle besluitvorming kunnen een positieve bijdrage leveren aan het tijdig realiseren van geplande opbrengsten.